به دختری که طلاق گرفته مستمری بازمانده تعلق می گیرد؟ ، 25 پرسش مهم درباره حقوق بازماندگان
به گزارش اسلیم فا، مستمری بازماندگان یکی از خدمات و حمایت های سازمان تامین اجتماعی است که در صورت فوت بیمه شده یا مستمری بگیر به بازماندگان واجد شرایط وی، پرداخت خواهد شد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، بازماندگان واجد شرایط بیمه شده متوفی در یکی از حالات زیر استحقاق دریافت مستمری بازماندگان را خواهند داشت:
1- در صورت فوت بیمه شده بازنشسته (بند 1 ماده 80 قانون)
2- در صورت فوت بیمه شده از کارافتاده کلی مستمری بگیر (بند 2 ماده 80 قانون)
3- در صورت فوت بیمه شده ای که در 10 سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یک سال کار، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات حق بیمه 90 روز کار را پرداخت نموده باشد. (اصلاحیه بند3 ماده80 قانون)
- چنانچه بیمه شده فاقد شرایط مقرر در این بند باشد، ولی حداقل 20 سال سابقه پرداخت حق بیمه را قبل از فوت پرداخت نموده باشد. (تبصره 2 اصلاحیه بند3ماده80 قانون)
- در صورتی که بیمه شده متوفی فاقد شرایط مقرر در این بند بوده لیکن دارای سابقه پرداخت حق بیمه بین یک تا 20 سال باشد. (تبصره 3 اصلاحیه بند3 ماده 80 قانون و قانون معین تکلیف تامین اجتماعی اشخاصی که 10 سال و کمتر حق بیمه پرداخت نموده اند.)
4- در مواردی که بیمه شده در اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری های حرفه ای فوت کند. (بند 4 ماده 80 قانون)
چه کسانی می توانند مستمری متوفی را دریافت نمایند؟
بازماندگان واجد شرایط متوفی که استحقاق دریافت مستمری را خواهند داشت عبارتند از:
- عیال دائم بیمه شده متوفی
- شوهر بیمه شده زن متوفی: مشروط بر اینکه اولاً تحت تکفل زن بوده و ثانیاً سن او از 60 سال متجاوز باشد و یا طبق نظر کمیسیون پزشکی موضوع ماده 91 قانون تامین اجتماعی از کارافتاده بوده و در هر حال مستمری از سازمان دریافت نکند.
- فرزند ذکور متوفی: به موجب مفاد بند 2 ماده 81 قانون در صورتی که سن آن کمتر از 18 سال تمام بوده و یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ماده 91 قانون تأمین اجتماعی قادر به کار شناخته نگردد، استحقاق دریافت مستمری بازماندگان را داشته لیکن به استناد مفاد بند 3 ماده 48 قانون حمایت خانواده از 1392/2/7 (تاریخ لازم الاجرا شدن قانون حمایت خانواده) حداکثر سن فرزند ذکور تا 20 سالگی (حداکثر 19 سال تمام) تغییر و پس از آن منحصرا ً در صورت اشتغال به تحصیل در مقاطع دانشگاهی معین شده و یا اینکه معلول ازکارافتاده احتیاجمند شناخته گردد.
- فرزند اناث متوفی: در صورتی که فاقد شغل و شوهر باشد.
- فرزندخوانده: در اجرای قانون حمایت از بچه ها و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست مصوب سال 92 مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی هیئت وزیران مصوب 1394، فرزندخوانده در حکم فرزند حقیقی بوده و از تمام حقوق و مزایای قانونی بهره مند خواهد شد.
- پدر و مادر متوفی: در صورتی که اولاً تحت تکفل او بوده ثانیاً سن پدر از 60 سال و سن مادر از 55 سال تجاوز نموده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ماده 91 قانون تأمین اجتماعی از کارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت ننمایند. گفتنی است در صورت فوت مادر و پدر که هر دو بیمه پرداز سازمان بوده اند، بچه ها آنان می توانند با رعایت سایر شرایط از هر دو مستمری تواماً استفاده نمایند.
پاسخ به سوالاتی درباره برقراری مستمری بازماندگان
سازمان تامین اجتماعی به سوالات پرتکرار درباره برقراری مستمری بازماندگان پاسخ داده است که در ادامه به آن ها اشاره می گردد:
1-جهت برقراری مستمری بازماندگان چگونه باید اقدام کرد؟
در حال حاضر به صورت حضوری و با در دست داشتن مدارک و مستندات مربوط به مرحوم و سایر بازماندگان (شناسنامه، کارت ملی، گواهی فوت و عقدنامه) به واحد مستمری آخرین شعبه مربوطه مراجعه گردد.
2-مدارک لازم جهت درخواست مستمری بازماندگان چیست؟
گواهی فوت، اصل شناسنامه و کارت ملی متوفی، شناسنامه، کارت ملی و دفترچه بیمه بازماندگان.
3- آیا باید برای درخواست برقراری مستمری بازمانده به شعبه مربوطه مراجعه گردد؟
بله، باید به آخرین شعبه مربوطه مراجعه و یا به وسیله سامانه eservices.tamin.ir کرد.
4-درصورتی که انحصار وراثت در دست نباشد، پرونده پیگیری می گردد؟
بله، مستمری از تاریخ فوت لغایت 9 ماه بعد از فوت بیمه شده اصلی پرداخت می گردد. بعدازاین فرصت 9 ماهه در صورت عدم ارائه انحصار وراثت، مستمری قطع می گردد.
5-مستمری بیمه شده اصلی بعد از فوت شامل چه کسانی می گردد؟
همسر، فرزند، پدر، مادر، فرزند خوانده و شوهر بیمه شدگان به شرط کفالت.
6-آیا به دختری که طلاق گرفته مستمری بازمانده تعلق می گیرد؟
در صورت نداشتن شغل و شوهر مستمری تعلق می گیرد.
7-آیا دختری که همسرش فوت شده، می تواند از مستمری پدر مرحوم خود استفاده کند؟
بله، در صورت نداشتن حقوق مستمری به وسیله همسر و نداشتن شغل و شوهر می تواند از حقوق مستمری پدر مرحوم استفاده کند.
8- آیا پسر ازکارافتاده می تواند از مستمری پدر مرحوم خود استفاده کند؟
مستمری پدر برای فرزند پسر ازکارافتاده معلول در صورت ارائه مدارک به شعبه پدر و ثبت درخواست کمیسیون پزشکی و پس از رأی کمیسیون و تأیید آن، برقرار می گردد. درصورتی که قبل از فوت پدر، ازکارافتادگی فرزند تأیید و تحت تکفل باشد مستمری بدون احتیاج کمیسیون برای فرزند برقرار می گردد.
9- درصورتی که مادر و پدر متوفی تحت پوشش نبوده باشند، می توانند بعد از فوت برای دریافت سهم اقدام نمایند؟
درصورتی که مادر و پدر متوفی تحت کفالت نبوده باشند برای برقراری مستمری بعد از فوت فرزند (بیمه شده اصلی) می توانند با در دست داشتن مدارک (گواهی فوت، شناسنامه، کارت ملی) به آخرین شعبه بیمه پردازی مراجعه و درخواست خود را ثبت نمایند.
10-برای درخواست برقراری مستمری بازمانده به کدام واحد باید مراجعه کرد؟
شعبه مربوطه در واحد مستمری ها.
11-بچه ها ذکور درصورتی که بالای 19 سال سن داشته باشند و در زمان فوت تحت تکفل پدر نباشند، بعد از فوت پدر می توانند جهت دریافت مستمری پدر خود اقدام نمایند؟
حین الفوت می بایست کفالت و یا اشتغال به تحصیل داشته باشند.
12-درصورتی که سازمان متوجه گردد طلاق دختر بازمانده صوری است آیا حقوق قطع می گردد؟
بله. وفق قوانین و مقررات مربوطه موضوع آنالیز و در صورت تأیید صوری بودن طلاق، مستمری قطع می گردد.
13-در چه صورتی فرزند دختر که خودش بازنشسته سازمان باشد، می تواند از حقوق خود انصراف دهد و حقوق پدرش را دریافت کند؟
درصورتی که مستمری بازنشستگی بدون اعمال ماده 111 قانون تأمین اجتماعی برقرار شده باشد، می تواند با ارائه درخواست انصراف از دریافت مستمری (ثبت در دفاتر اسناد رسمی)، مستمری والدین خود را دریافت کند.
14-درصورتی که متوفی (آقا)، دارای دو همسر باشد، از همسر اول فرزند داشته باشد که ثبت در شناسنامه نشده باشد، در زمان برقراری حقوق فرزند سهم دارد؟
پس از انجام آنالیز های لازم به وسیله ثبت احوال و تأیید مراجع ذیصلاح و احراز شرایط قانونی بچه ها وفق ضوابط و مقررات مربوطه، مستمری بازماندگان (براساس درصد سهام معین شده برای هرکدام از بازماندگان) تعلق خواهد گرفت.
15-فرزند دختر به علت عدم آگاهی برای دریافت حقوق پدر اقدام ننموده است. در صورت اقدام، حقوق از چه زمانی به وی تعلق می گیرد؟
ابتدا شرایط احراز برقراری مستمری بازماندگان درخصوص فرزند اناث وفق قوانین و مقررات مربوطه آنالیز و درصورتی که استحقاق دریافت مستمری بازماندگان مشمول گذشت زمان نباشد و حین الفوت تحت کفالت پدر باشد و امکان آنالیز اشتغال در مقطع زمانی فوت پدر وجود داشته باشد از زمان فوت تعلق می گیرد و در غیراینصورت از زمان ارائه درخواست، مستمری پرداخت می گردد.
16- درصورتی که متوفی در دو صندوق بیمه پرداز بوده باشد، بازماندگان می توانند هر دو حقوق (دو صندوق متفاوت) را برقرار نمایند؟ (مثال: مادر حقوق صندوق تأمین اجتماعی را دریافت کند، فرزند دختر حقوق صندوق خدمات درمانی)؟
موانع قانونی جهت بیمه پردازی در دو صندوق وجود دارد، لذا استثنائاتی نیز قانون گذار جهت دریافت از دو صندوق وضع نموده است. علی ای حال درصورتی که مانع قانونی در دریافت و پرداخت مستمری از دو صندوق وجود نداشته باشد مراتب وفق ماده 81 و 82 قانون تأمین اجتماعی و ملحوظ نظر قرار دادن ماده 48 قانون حمایت خانواده به بازماندگان واجد شرایط آنالیز و پرداخت می گردد.
17-حقوق برای بازماندگان ازچه زمانی برقرار می گردد؟
برقراری مستمری بازماندگان برای همسر بیمه شده اصلی از زمان فوت و برای بچه ها (فرزند دختر درصورتی که ازدواج ننموده و یا اشتغال نداشته باشند و بچه ها پسر که سن آنان زیر 19 سال است) از زمان درخواست پرداخت می گردد.
18-برقراری مستمری بازمانده برای ایرانیان خارج از کشور امکان پذیر است؟
درصورتی که مرحوم دارای سابقه معتبر نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد بازماندگان حائز شرایط یا وکیل قانونی (با ارائه وکالت نامه رسمی و با درج عنوان برقراری مستمری بازماندگان) آنان با ارائه مستندات مربوطه به آخرین شعبه بیمه پردازی یا کارگزاران رسمی برون مرزی می توانند نسبت به ارائه درخواست اقدام نمایند.
19-مدارک مورداحتیاج جهت برقراری مستمری بازمانده ایرانیان خارج از کشور چیست؟
مانند سایر بازماندگان وکالت نامه باید به تأیید سفارت خانه یا به تأیید یکی از کارگزاری ها که مورد تأیید سازمان است مراجعه نمایند.
20-آیا امکان ثبت درخواست مستمری بازمانده از سایت خدمات غیرحضوری در خارج از کشور برای بازماندگان خارج از کشور وجود دارد؟
خیر، این امکان وجود ندارد.
21-سهم مستمری بازماندگان چه اندازه است؟
به پدر و مادر بیمه شده متوفی هرکدام 20 در صد از مجموع سهام بازماندگان واجد شرایط همسر متوفی 50 در صد و هر فرزند 25 در صد پرداخت می گردد.
22-همسر مرحوم چند درصد از حقوق را دریافت می نماید؟
50 درصد از مجموع سهام مبلغ مستمری را دریافت می نماید.
23- پدر و مادر مرحوم (بیمه شده اصلی) که تحت کفالت مرحوم (بیمه شده اصلی) بودند چند درصد از مستمری را دریافت می نمایند؟
به هرکدام (پدر و مادر) 20 درصد از مجموع مبلغ مستمری پرداخت می گردد.
24-دختر چند درصد از حقوق را دریافت می نماید؟
25 درصد از مجموع حقوق مستمری پرداخت می گردد.
25-درصورتی که دختر، هم از پدر و هم مادر یتیم باشد و نامادری نیز داشته باشد، سهم هرکدام چقدر است؟
50 درصد از مجموع مبلغ مستمری برای دختر و 50 در صد مبلغ مستمری برای نامادری پرداخت می گردد.
منبع: فرارو