تفاوت شوره سر و خشکی پوست سر؛ از علائم تا راه های درمان - اسلیم فا

تفاوت شوره سر و خشکی پوست سر؛ علائم چگونه به نظر می رسند؟

برای درک بهتر این موضوع که شوره سر چیست و چه تفاوتی با خشکی پوست دارد، ابتدا باید با علائم این 2 عارضه آشنا شوید. شوره سر و خشکی پوست سر ممکن است شباهت زیادی به یکدیگر داشته باشند. با این حال، چند تفاوت منحصر به فرد بین آن ها وجود دارد.

خشکی پوست سر با ایجاد پوسته های کوچک و سفید رنگ همراه است، به طوری که این پوسته ها را می توانید بین موها، روی شانه ها یا روی لباس های خود بیابید. علاوه بر این، ممکن است در سر خود احساس خارش داشته باشید. ذکر این نکته لازم است که در این شرایط احتمالا خشکی پوست را در سایر نواحی بدن هم مشاهده می کنید.

شوره سر هم باعث پوسته پوسته شدن پوست سر می گردد، اما پوسته ها به رنگ زرد و بزرگ تر از پوسته های ناشی از خشکی پوست هستند. علاوه بر این، پوست سر شما ممکن است قرمز، متورم و خارش دار باشد. شوره سر معمولا با چند بیماری زمینه ای مرتبط است که می توانند در طول زمان ایجاد شوند.

هنگامی که از شوره سر صحبت به میان می آید، باید به تفاوت آن با شپش هم اشاره نمود. مهم ترین تفاوت شپش و شوره سر در این است که شپش به وسیله انگل ایجاد می گردد و با خارش شدید پوست سر همراه است. بعلاوه برخلاف شوره سر بسیار مسری است و می تواند به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل گردد.

تفاوت شوره سر و خشکی پوست سر؛ دلایل بروز آن ها چیست؟

یکی از باورهای نادرست در خصوص شوره سر و خشکی پوست سر این است که به دلیل رعایت نکردن بهداشت ایجاد می شوند. نه شوره سر و نه خشکی پوست سر هیچ کدام ناشی از رعایت نکردن بهداشت نیستند. این 2 بیماری رایج دلایل دیگری دارند که در ادامه به آنالیز آن ها می پردازیم. آشنایی با این دلایل به درک تفاوت شوره سر و خشکی پوست سر یاری می نماید.

1. دلایل خشکی پوست سر

زمانی که پوست شما رطوبت کمی دارد، پوست سرتان خشک و پوسته پوسته می گردد. به عبارت دیگر، افرادی که پوست خشکی دارند بیشتر از دیگران مستعد خشکی پوست سر هستند. عواملی که می توانند احتمال خشکی پوست را افزایش دهند عبارتند از:

• هوای سرد و خشک به ویژه در فصل زمستان
• درماتیت تماسی ناشی از واکنش به محصولاتی که روی پوست سر خود استفاده می کنید (مانند شامپو، ژل حالت دهنده و اسپری مو)
• افزایش سن
• استفاده از محصولاتی که چربی طبیعی پوست را از بین می برند
• شست وشوی زیاد پوست

2. دلایل شوره سر

پوست سر هم مانند پوست سایر نواحی بدن سعی می نماید از شر سلول های قدیمی و مرده خلاص گردد و آن ها را با سلول های نو جایگزین کند. شوره سر زمانی رخ می دهد که این روند سرعت بیشتری پیدا کند. بنابراین پوسته های ناشی از شوره سر در واقع سلول های مرده پوست هستند. هر چقدر ریزش سلول های مرده از پوست سر سریع تر باشد، شوره سر شدیدتر است.

درماتیت سبورئیک دلیل اصلی شوره سر است. دقیقا معین نیست که چه چیزی به بروز این بیماری پوستی منجر می گردد، اما به نظر که ترکیبی از عوامل زیر دخیل باشند:

• سبوم (چربی پوست) بیش از حد در غدد چربی و فولیکول های مو
• یک قارچ مخمرمانند به نام مالاسزیا (Malassezia)

مالاسزیا به طور طبیعی روی پوست سر زندگی می نماید. اما اگر مقدار آن بیش از حد افزایش یابد، باعث می گردد سلول های پوست سریع تر از حد معمول تکثیر شوند. عوامل زیر می توانند باعث تکثیر مالاسزیا شوند:

• سن پایین
• هورمون ها
• استرس
• بیماری های زمینه ای و کمبودهای تغذیه ای

درماتیت سبورئیک می تواند در هر جایی از بدن که غدد چربی وجود دارند ایجاد گردد. این بیماری معمولا در پوست سر دیده می گردد، اما ممکن است صورت، زیر بغل، کشاله ران و باسن را هم درگیر کند. هنگامی که نوزادان در پوست سر خود دچار درماتیت سبورئیک می شوند، به آن کلاه گهواره می گویند.

به غیر از درماتیت سبورئیک که دلیل اصلی پوسته پوسته شدن پوست سر است، این عارضه می تواند دلایل دیگری هم داشته باشد، از جمله:

• کرم حلقوی (تینه آ کاپیتیس)
• اگزما
• درماتیت تماسی
• پسوریازیس

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

شوره سر و خشکی پوست سر معمولا در خانه قابل کنترل هستند. با این حال، برخی از بیماری های مرتبط با پوست سر از جمله پسوریازیس پوست سر ممکن است شبیه شوره سر به نظر برسند. بنابراین در موارد زیر توصیه می گردد به متخصص پوست و مو مراجعه کنید:

• در پوست سر خود علائم دیگری مانند قرمزی یا زخم دارید
• درمان های خانگی موثر نیستند
• روی سر یا صورت شما زخم باز وجود دارد

افراد مبتلا به اختلالات خودایمنی و بیماری های مزمن باید قبل از درمان شوره سر با پزشک معالج خود صحبت نمایند. چون علائمی که شبیه شوره سر به نظر می رسند ممکن است به دلیل بیماری دیگری ایجاد شده باشند. از سوی دیگر، ضعف سیستم ایمنی احتمال بدتر شدن مسائل پوست سر را افزایش می دهد.

تفاوت شوره سر و خشکی پوست سر؛ چگونه درمان می شوند؟

اکنون که با علائم و دلایل شوره سر و خشکی پوست آشنا شدید، باید در خصوص فرق شوره و پوسته سر ناشی از خشکی پوست از نظر شیوه درمان اطلاعات کسب کنید.

شوره سر و خشکی پوست سر را می توان در خانه درمان کرد، اما درمان آن ها با هم فرق دارد. قبل از آغاز درمان، به پزشک مراجعه کنید تا از تشخیص صحیح مطمئن شوید. پزشک با معاینه کردن شما دلیل اصلی خارش پوست سر یا پوسته پوسته شدن آن را تشخیص می دهد. بعلاوه می تواند احتمال ابتلا به مسائلی مثل اگزما و پسوریازیس را که باعث پوسته پوسته شدن پوست سر می شوند، رد کند.

اگر پوست سرتان خشک است، موهای خود را با یک شامپوی ملایم بشویید و سپس از یک نرم نماینده حاوی مواد مرطوب نماینده بهره ببرید. این کار به از بین بردن پوسته سر یاری می نماید.

یکی از راه های تشخیص تفاوت شوره سر و خشکی پوست سر این است که قبل از رفتن به رختخواب از یک مرطوب نماینده سبک روی پوست سر خود بهره ببرید. اگر خشکی موها و پوست سر دلیل پوسته پوسته شدن باشد، روز بعد که دوش می گیرید پوسته ها باید ناپدید شوند.

شامپوی ضدشوره

برای درمان شوره سر خفیف کافی است موهای خود را هر روز با یک شامپوی ملایم بشویید تا چربی روی پوست سر کاهش یابد. اگر شوره سر شدید است یا شامپوی معمولی موثر نیست، شامپوی ضدشوره را امتحان کنید.

بیشتر شامپوهای ضدشوره حاوی موادی هستند که قارچ روی سر یا پوسته های روی آن را از بین می برند. از ترکیبات دارویی این شامپوها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• پیریتیون زینک: یک ماده ضدقارچ است که به از بین بردن قارچی که باعث پوسته پوسته شدن پوست سر می گردد یاری می نماید. شامپوهای حاوی پیریتیون زینک به قدری ملایم هستند که می توانید هر روز از آن ها بهره ببرید.
• سلنیوم سولفید: این ماده مقدار قارچ را کاهش می دهد و جلوی مرگ و ریزش بیش از حد سلول های پوست را می گیرد. اگر موهای بور یا خاکستری دارید یا موهای خود را رنگ می کنید، قبل از امتحان کردن شامپوهای حاوی سولفید سلنیوم با پزشک مشورت کنید. چون ممکن است رنگ موهای شما را تغییر دهند.
• کتوکونازول: کتوکونازول قارچ ایجادنماینده شوره سر را از بین می برد. شما می توانید شامپوهای حاوی این ماده را بدون نسخه یا با نسخه پزشک تهیه کنید.
• اسید سالیسیلیک: این ماده می تواند سلول های مرده و فلس های پوست را قبل از اینکه باعث پوسته پوسته شدن پوست سر شوند، از بین ببرد. با این حال، در برخی موارد ممکن است پوست شما را خشک کند و شدت پوسته پوسته شدن آن را افزایش دهد.
• کل تار (Coal tar): کل تار تکثیر و ریزش سلول های روی پوست سر را کاهش می دهد. این شامپو می تواند پوست سر را به نور خورشید حساس کند یا رنگ موهای روشن را تغییر دهد. بنابراین دستورالعمل روی برچسب محصول را به دقت بخوانید و اگر موهای بلوند یا خاکستری دارید، محصول دیگری را انتخاب کنید.
• روغن درخت چای: شامپوهای حاوی روغن درخت چای برای کسانی که می خواهند از مواد طبیعی استفاده نمایند یا بوی شامپوی ضدشوره را دوست ندارند، گزینه مناسبی هستند. روغن درخت چای یک ماده طبیعی با خواص ضدقارچی است که برخی از مطالعات نشان داده اند می تواند شوره سر را درمان کند. از آنجا که ممکن است به روغن درخت چای حساسیت داشته باشید، قبل از امتحان کردن آن با پزشک مشورت کنید. بعلاوه اگر با مشکل قرمزی یا تورم روبه رو شدید، استفاده از این محصول را متوقف کنید.

مهم نیست که کدام شامپوی ضدشوره را امتحان می کنید، در هر صورت باید دستورالعمل روی بطری را بخوانید و دقیقا طبق آن عمل کنید. اگر در خصوص خرید شامپوی ضدشوره یا نحوه استفاده از آن به اطلاعات بیشتری احتیاج دارید، از پزشک یا داروساز هدایت بخواهید.

ممکن است مجبور شوید چند برند مختلف را امتحان کنید تا گزینه مناسب خود را بیابید. اگر بعد از چهار تا 6 هفته بهبودی حاصل نشد، شامپوی دیگری را با یک ماده فعال متفاوت امتحان کنید.

هنگامی که شوره سر بهبود یافت، احتمالا می توانید دفعات استفاده از شامپوی ضدشوره را کاهش دهید. با این حال، برای درمان شوره سر شدید ممکن است لازم باشد زیر نظر پزشک از شامپوهای قوی یا استروئیدها و ضدقارچ های موضعی بهره ببرید.

برترین راه درمان شوره سر خشک و چرب چیست؟

همان طور که گفته شد، شوره سر اغلب به دلیل ترشح بیش از حد سبوم یا در اثر قارچ مالاسزیا ایجاد می گردد. به شوره سر مرتبط با سبوم شوره سر چرب می گویند. از سوی دیگر، خشکی پوست هم می تواند باعث پوسته پوسته شدن پوست سر گردد و علائمی مشابه شوره سر ایجاد کند. گاهی اوقات به پوسته هایی که در اثر خشکی پوست ایجاد می شوند شوره سر خشک می گویند.

شوره سر خشک در فصل زمستان شایع تر است. دوش گرفتن با آب داغ و استفاده از شامپوهای نامناسب هم می تواند احتمال ابتلا به آن را افزایش دهد. برای برطرف این مشکل توصیه می گردد از شامپوهای ملایم که حاوی مواد مرطوب نماینده هستند بهره ببرید.

تفاوت شوره سر و خشکی پوست سر؛ آیا قابل پیشگیری هستند؟

این نظریه که بهداشت ضعیف باعث شوره سر می گردد، نادرست است. با این حال، اگر موهای خود را به میزان کافی نشویید، ممکن است شوره نمایان تر گردد. از آنجا که محققان به طور کامل دلیل شوره سر را نمی دانند، معین نیست که آیا می توان از آن جلوگیری کرد یا خیر.

در بیشتر افراد، شوره سر یک بیماری مزمن است که از بین می رود و دوباره عود می نماید. در حالی که برخی از مردم فکر می نمایند که تغییر سبک زندگی علائم آن ها را بهبود می بخشد، تحقیقات کمی در خصوص این موضوع وجود دارد.

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید می تواند به کنترل شوره سر یاری کند. با این حال، نباید بیش از حد در معرض نور خورشید قرار بگیرید، چون این کار ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.

برای مقابله با خشکی پوست سر راهکارهای بیشتری وجود دارد. به طوری که احتمالا می توان با رعایت نکات زیر از بروز آن پیشگیری کرد:

• استفاده از شامپوهای ملایم که پوست سر را تحریک نمی نمایند
• استفاده از شامپوهای حاوی مواد مرطوب نماینده
• اجتناب از شست وشوی بیش از حد موها و پوست سر
• استفاده از دستگاه رطوبت ساز
• نوشیدن آب بیشتر

کلام پایانی

در این مقاله درباره تفاوت شوره سر و خشکی پوست سر صحبت کردیم. اکنون می دانید که این بیماری ها 2 عارضه پوستی شایع هستند که با پوسته پوسته شدن پوست سر معین می شوند. اما دلایل بروز آن ها با هم فرق دارد و به همین خاطر باید با روش های مختلف درمان شوند.

هم شوره سر و هم خشکی پوست سر معمولا به درمان های خانگی به خوبی پاسخ می دهند. اما اگر این راهکارها موثر نبودند، باید به پزشک مراجعه کنید.

این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.

منابع: verywellhealth, healthline, medicalnewstoday