حقوق همسایه در ساخت و ساز : کارفرما بداند تا کار به شکایت نرسد! - اسلیم فا

قوانین حقوق همسایه در ساخت و ساز

قوانین همسایه در ساختمان سازی از دل موضوعات مربوط به محیط زیست، ریسک و خطر بنا گشته اند. ﺷﻨﺎﺳﺎیی ﺷﺮاﻳﻂ و ﻣﺨﺎﻃﺮات اﺣﺘﻤﺎلی ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺎر و ارزﻳﺎبی ریسک ﻫﺎیی ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از اﻳﻦ ﻣﺨﺎﻃﺮات به وجود آیند، وظیفه اصلی سازنده یا کارفرما است.

مطلب پیشنهادی: قوانین آپارتمان نشینی از سیر تا پیاز شارژ، آسانسور، مشاعات و …

در طی آنچه در مقررات ملی ساختمان آمده است و وزارت مسکن و شهرسازی نیز بر آن نظارت دارد، حقوق همسایه در ساخت و ساز دارای قوانینی به توضیح زیر است:

• هرگونه اقدامی که باعث آلودگی صدا یا ایجاد مزاحمت برای ساکنان مجاور گردد عملی خلاف قانون بوده و مالکان یا سازندگان این گونه اماکن این حق را ندارند که محدودیت تردد را بهانه ایجاد مزاحمت نمایند. به این دلیل سازندگان بهتر است مصالح سنگین را به محل ساخت بنا حمل نموده و روزها با استفاده از تجهیزاتی همانند جرثقیل اقدام به تخلیه بار نمایند.
• ساختمان سازی باید در ساعات تعیین اجرا شده و تا ساعت 21 به انتها برسد. برای آلودگی صوتی از ساعت هفت صبح تا 10 شب، استاندارد صدا 55 دسی بل و از ساعت 10 شب تا هفت صبح، استاندارد صدا 45 دسی بل باشد (این قانون به دلیل وجود شبهات و عدم اعمال جریمه به درستی اعمال نمی گردد).
• تردد ماشین های سنگین و کامیون ها در شب جهت حمل و تخلیه مصالح که ممکن است باعث سلب آسایش همسایه ها گردد، باید در روزهای عادی بین ساعات شش تا 12 صبح و روزهای تعطیل بین 10 شب تا شش صبح انجام گردد.
• ساختمان های بلند که موجب تضییع حقوق همسایه در استفاده از نور، مناظر و مواهب طبیعی می شوند، ممنوع است (این قانون مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مورخ 1378 است، ولی به هیچ عنوان اجرا نمی گردد).
• سازنده موظف به پیغام رسانی مؤثر و مطلوب به منظور تامین ایمنی، بهداشت کار و حفاظت محیط زیست در داخل و اطراف کارگاه ساختمانی است. او این کار را باید با استفاده از علائم تصویری هشداردهنده، الزام نماینده و مطلع نماینده مطابق مفاد مبحث علائم و تابلوها (مبحث بیستم مقررات ملی ساختمان) انجام دهد.
• کارگاه ساختمانی باید به طور کاملاً مطمئن و ایمن محصور شده و از ورود افراد متفرقه و غیرمسئول به داخل آن جلوگیری گردد. همچنین در اطراف کارگاه ساختمانی نصب تابلوها و علائم هشدار دهنده که در شب و روز قابل رویت باشد، لازم است.
• مسدود یا محدود نمودن موقت پیاده روها و سایر معابر و فضاهای عمومی، برای تخلیه مصالح، وسایل و تجهیزات و یا انجام عملیات ساختمانی ممنوع است، مگر مجوز از مراجع ذیربط برای مدت تعیین و با رعایت مفاد مورد نظر اخذ گردد.

• وسایل، تجهیزات و مصالح ساختمانی باید در جایی قرار داده شوند که خطراتی برای عابران، خودروها، تاسیسات عمومی، بناها و درختان مجاور کارگاه ساختمانی نداشته باشند. همچنین مانع دسترسی به تاسیسات و تجهیزات شهری از قبیل آب و برق و گاز، فاضلاب، شیرهای آتش نشانی و یا مانع دید علائم هدایت و رانندگی نشوند. مصالح، وسایل و تجهیزات در شب نیز باید از طریق علائم درخشان و چراغ های قرمز احتیاط تعیین شوند.
• حقوق همسایه در ساخت و ساز به تخلیه مصالح ساختمانی در معابر عمومی یا مجاور آن نیز مرتبط می گردد. در این مورد باید مراقبت کافی به منظور جلوگیری از لغزش، فروریختن یا ریزش احتاقتصادی آن ها به عمل آید.
• در مواردی که پایه های داربست در معابر عمومی قرار گیرد، باید با استفاده از وسایل موثر از جا به جا شدن و حرکت پایه های آن جلوگیری گردد.
• در زمان اجرای عملیات ساختمانی اگر خطری متوجه رفت و آمد عابران و یا خودروها باشد، باید از یک یا چند نگهبان با پرچم اعلام خطر در فاصله مناسب یا قرار دادن نرده های حفاظتی متحرک در فاصله مناسب از محوطه خطر و نصب چراغ های چشمک زن یا سایر علائم هشدار دهنده اصرار ورزید.
• در صورتی که فاصله ساختمان در دست تخریب از معابر عمومی کمتر از 40 درصد ارتفاع آن باشد یا فاصله بنا از معابر عمومی کمتر از 25 درصد ارتفاع آن باشد، احداث راهروی سرپوشیده موقت در راه عبور عمومی در راهرو لازم است.
• اگر راه عبور عمومی محدود یا مسدود گردد، باید راه عبور موقت در محل مناسبی که به تأیید مراجع ذیربط رسیده است، ایجاد گردد.
• در محل های حفاری که در جهت معابر عمومی قرار گرفته است، باید یک پل موقت عبور عابر پیاده با مقاومت و ایستایی لازم و با عرض حداقل 1.5 متر ایجاد گردد.
• بیرون زدگی هر یک از اجزا سازه های موقت از قبیل حصار حفاظتی موقت کارگاه، سرپوش حفاظتی و داربست از محدوده ساختمان در دست ساخت ممنوع است، مگر اینکه فاصله عمودی بیرون زدگی از روی سطح پیاده رو نباید کمتر از 2.5 متر و از روی سطح سواره رو کمتر از 4.5 باشد. همچنین درب ها و پنجره ها نباید از داخل کارگاه به سمت گذر عمومی باز شوند.

شکایت و دادرسی حقوق همسایه در ساختمان سازی

در صورت ایجاد انواع مزاحمت توسط کارگاه های ساختمانی، مطابق با قوانین مذکور می توان از آن ها شکایت کرد. همسایه ها می توانند با مراجعه به شهرداری دادخواست خود را ارائه دهند. اگر تخلف سازنده اثبات گردد، دستور توقف ساخت و ساز تا رسیدگی به شکایت و برطرف مشکل صادر می گردد.

برای اثبات تخلف، دادگاه افراد متخصصی را به کارگاه ساختمانی اعزام می نماید تا میزان آلودگی صوتی و محیط زیستی را آنالیز نمایند. اگر آلودگی در حد غیرمجاز باشد، خسارت وارد شده توسط کارشناس برآورد شده و با متخلف برخورد قانونی می گردد.

سپس بر طبق ماده 40 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، متخلفان از نظر کیفری باید به مراجع قضایی رجوع نمایند. ناگفته نماند، چنین مشکلاتی معمولاً بین طرفین (سازنده و همسایه) حل و فصل می گردد.

کلام آخر

قوانین حقوق همسایه در ساخت و ساز به منظور حفظ امنیت و آرامش ساکنین ساختمان های مجاور تدوین شده اند. این قوانین سازندگان را ملزم به رعایت حقوق همسایه نموده و در صورت تخدی، متحمل خسارات اقتصادی می شوند. بنابراین، سازندگان باید با درک درست از حقوق همسایه، هم بتوانند فرآیند ساخت و ساز اصولی را پیش ببرند و هم در جهت قانونی حرکت نمایند.