عدم حمایت دولت از بانک های خون بند ناف عمومی، پیوند سلول های بنیادی جنین چه مزایایی دارد؟

به گزارش اسلیم فا، پیوند سلول های خونی بند ناف از مؤثرترین روش ها برای درمان بیماری های صعب العلاج است. با این حال دولت حمایتی از بانک های عمومی خون بند ناف نمی کند و به همین دلیل فعالیت این بانک ها در حوزه جمع آوری نمونه خون بند ناف بسیار ناچیز است.

عدم حمایت دولت از بانک های خون بند ناف عمومی، پیوند سلول های بنیادی جنین چه مزایایی دارد؟

گروه دانشگاه خبرگزاری خبرنگاران- هانا حیدری؛ سلول های بنیادی خون ساز، سلول های چندتوانی هستند که توانایی فراوری انواع سلول های خونی را دارند. به عبارت دیگر سلول بنیادی مادر تمام سلول ها بوده و قادر به خودنوسازی و تمایز به انواع سلول ها از جمله سلول های خونی، قلبی، عصبی و غضروفی است. این سلول ها همچنین در بازسازی و ترمیم بافت های مختلف بدن نقش مؤثری دارند و با پیوند آنها به بافت های آسیب دیده می توانند جایگزین سلول های ازدست رفته شوند.

خون بند ناف؛ منبع سلول های بنیادی

از سلول های بنیادی برای درمان بیماری های مختلف، به خصوص بیماری های بدخیم و صعب العلاج، استفاده می گردد. محققان همیشه به دنبال راهی بوده اند که سلول های بنیادی را از منابع مختلف جداسازی نمایند. یکی از منابع در دسترس سلول های بنیادی خون بند ناف بوده که مملو از سلول های بنیادی است. بند ناف نوعی زباله بیولوژیک است و معمولاً بعد از تولد نوزاد دور ریخته می گردد، در صورتی که سرشار از سلول های بنیادی خون ساز است و می توان از آنها برای درمان بیماری های خونی بدخیم مانند تالاسمی، انواع سرطان های خون، کم خونی های مادرزادی و بیماری نقص سیستم ایمنی استفاده کرد.

این روش حتی برای درمان فلج مغزی و اوتیسم نیز به کار گرفته شده و نتایج مثبتی به ارمغان آورده است. با پیشرفت های علمی و فناورانه در پزشکی و سلول های بنیادی، محققان راهی برای پیوند سلول های بنیادی میان افرادی که از نظر ژنتیکی با یکدیگر تطابق دارند، پیدا کردند. بدین ترتیب بانک های بند خون ناف در سراسر جهان شکل گرفت و گسترش یافت. وظیفه اصلی این بانک ها جمع آوری و ذخیره سازی خون بند ناف برای درمان بیماری های مختلف است. خدمات ذخیره سازی خون بند ناف و سلول های بنیادی آن چند سالی است که در کشور ارائه می گردد.

بانک بند خون ناف رویان در سال 1384 در ایران با همت مرحوم کاظمی آشتیانی راه اندازی شد و طی 15 سال گذشته 130 هزار نمونه بند خون ناف جمع آوری نموده است و عظیم ترین بانک ذخیره سلولی در سطح خاورمیانه به شمار می رود. یکی از اهداف این بانک جمع آوری 20 هزار نمونه خون بند ناف در سال است که در مرحله اجرایی قرار گرفته است.

فرایند کار بانک بند خون ناف

خانواده های علاقه مند به ذخیره سازی خون بند ناف نوزاد می توانند به سایت بانک خون بند ناف رویان مراجعه نموده و ثبت نام خود را به صورت آنلاین انجام دهند. در مرحله بعدی والدین قراردادی با این بانک امضا نموده و هزینه ها را پرداخت می نمایند. بانک خون بند ناف در زمان زایمان مادر خون بند ناف را جمع آوری می نماید و سپس ذخیره سازی آن را انجام می دهد. بانک خون بند ناف در تمامی 31 استان کشور نمایندگی دارد که کار جمع آوری نمونه ها را انجام می دهند و سپس نمونه ها برای ذخیره سازی به تهران منتقل می نمایند.

به گفته مرتضی ضرابی، مدیرعامل بانک خون بند ناف پژوهشگاه رویان؛ جمع آوری خون بند ناف حتماً باید در زمان زایمان صورت بگیرد و به همین دلیل خانواده هایی که تمایل به ذخیره سازی آن دارند، باید مراحل ثبت نام و هماهنگی را قبل از تولد کودک انجام دهند. تفاوتی ندارد که زایمان طبیعی باشد یا سزارین، در هر دو مورد امکان جمع آوری نمونه خون وجود دارد.

جمع آوری خون بند ناف هیچ تداخلی در فرایند زایمان ایجاد نمی نماید و بر سلامت مادر و نوزاد نیز تأثیری ندارد. بانک خون بند ناف برای جمع آوری نمونه خون بند ناف محدودیتی ندارد و می تواند در هر بیمارستانی که زایمان در آن انجام می گردد نمونه گیری کند.

تفاوت بانک عمومی و خصوصی خون بند ناف در چیست؟

بانک های خون بند ناف به دو شکل خصوصی و عمومی فعالیت می نمایند که تفاوت آنها در این است که در بانک خصوصی براساس قراردادی که خانواده ها منعقد می نمایند، نمونه خون بند ناف نوزاد برای خانواده نگهداری شده و در مالکیت آنها قرار گرفته است؛ اما در بانک های عمومی معمولاً نمونه خون بند ناف اهدا می گردد تا در درمان بیمارانی به کار گرفته گردد که با اهدانماینده تطابق ژنتیکی دارند.

شرایط پذیرش و جمع آوری نمونه در بانک خصوصی و عمومی خون بند ناف تفاوت چندانی ندارد. درواقع افرادی که از بانک عمومی برای جمع آوری و نگهداری از خون بند ناف استفاده می نمایند باید تمایل به اهدای نمونه داشته باشند. در بانک عمومی خانواده ها هزینه ای برای جمع آوری و نگهداری از نمونه پرداخت نمی نمایند؛ اما در بانک خصوصی هزینه جمع آوری و نگهداری از نمونه خون بند ناف از خانواده ها گرفته می گردد. بانک های خصوصی حدود 3 میلیون و 700 هزار تومان هزینه اولیه برای جمع آوری خون بند ناف و سالانه 160 هزار تومان نیز برای نگهداری از نمونه دریافت می نمایند.

لزوم افزایش نمونه های خون بند ناف در کشور

مدیرعامل بانک خون بند ناف پژوهشگاه رویان می گوید؛ سلول های بنیادی در کشور خرید یا فروش نمی گردد. البته در بعضی موارد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای پیدا کردن مورد هماهنگ برای پیوند، نتیجه آزمایش ژنتیکی بیماران را به بانک خون بند ناف ارائه می دهد. اگر نمونه در بانک عمومی باشد، به صورت رایگان در اختیار بیمار قرار می گیرد. البته در مواردی افرادی که در بانک خون بند ناف خصوصی نمونه داشته اند نیز سلول های بنیادی خود را برای درمان بیماری دیگر اهدا نموده اند.

اگر نمونه ای در بانک های خون بند ناف و سلول های بنیادی کشور موجود نباشد، وزارت بهداشت باید بیش از 30 هزار دلار هزینه کند تا نمونه را از خارج کشور وارد کند. بیمارستان شریعتی که مرکز پیوند سلول های بنیادی ایران به شمار می رود، تا به امروز چند بار نمونه سلول های بنیادی را برای درمان بیماران از کشورهای دیگر وارد نموده است. با توجه به این که هر نمونه از خون بند ناف تنها یک نوبت قابل استفاده است، افزایش تعداد نمونه ها در بانک های خون بند ناف بسیار حیاتی به شمار می رود.

تفاوت سلول بنیادی و خون بند ناف

به گفته ضرابی؛ کارایی سلول های بنیادی موجود در خون بند ناف مانند سلول های بنیادی است که از مغز استخوان انسان های بالغ گرفته می گردد. سلول بنیادی خون بند ناف مشابه سلول بنیادی است که از خون یا مغز استخوان افراد بالغ گرفته می گردد، تنها تفاوت اینجاست که این سلول ها برای دوره جنینی است و به همین دلیل نابالغ تر هستند. این امر مزیت محسوب می گردد چراکه شانس رد پیوند به طور چشمگیری کاهش می یابد.

عدم حمایت دولت از بانک های عمومی خون بند ناف

علاوه بر بانک خصوصی و عمومی مستقر در پژوهشگاه رویان، سازمان انتقال خون و بیمارستان شریعتی نیز بانک عمومی خون بند ناف دارند و ذخیره سازی و نگهداری نمونه ها در آنها نیز انجام می گردد. به طور کلی تا به امروز 200 مورد پیوند سلول های بنیادی خون بند ناف در کشور صورت گرفته است. البته سازمان انتقال خون به طور محدود و تنها در یک یا دو بیمارستان در تهران اقدام به جمع آوری نمونه خون بند ناف می نماید.

130 هزار نمونه خون بند ناف در مقایسه با جمعیت 80 میلیونی ایران رقمی پایین به شمار می رود، یکی از دلایل آن می تواند هزینه جمع آوری و نگهداری از نمونه باشد که هر خانواری قادر به پرداخت آن نیست. درواقع بانک های عمومی خون بند ناف نمونه های زیادی جمع آوری نمی نمایند چراکه دولت بودجه یا هزینه ای در اختیار آنها قرار نمی دهد. بانک های عمومی خون بند ناف به حمایت دولتی احتیاج دارند تا فعالیت های خود را گسترش دهند.

4021/پ

منبع: خبرگزاری دانشگاه آزاد آنا
انتشار: 25 مهر 1399 بروزرسانی: 25 مهر 1399 گردآورنده: slimfa.ir شناسه مطلب: 1263

به "عدم حمایت دولت از بانک های خون بند ناف عمومی، پیوند سلول های بنیادی جنین چه مزایایی دارد؟" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "عدم حمایت دولت از بانک های خون بند ناف عمومی، پیوند سلول های بنیادی جنین چه مزایایی دارد؟"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید