کلیسای سنت استپانوس در جلفا؛ بنایی حیرت انگیز و دیدنی
به گزارش اسلیم فا، نمیتوان حدس زد که قدمت کلیسای سنت استپانوس به چه سالی باز می شود. بعضی از منابع احتمال می دهند که این بنا در سال 649 میلادی وجود داشت و عده ای هم معتقدند که این کلیسا در اوایل مسیحیت ساخته شده است. کلیسای سنت استپانوس در جلفا در دوره صفویه، قاجار و در سال 1384 مورد بازسازی نهاده شد و در طی این بازسازی، بقایای استخوانی و بسته های حافظ این استخوان ها پیدا شدند. بعضی معتقد هستند که این بقایا به جسد حضرت یحیی متعلق بوده و بعضی دیگر آن را به قدیسان مسیح و حواریون نسبت می دهند. با ما در این مقاله مجذوب کننده و خواندنی همراه شوید تا از قدمت کلیسای سنت استپانوس و ساعت کار کلیسای سنت استپانوس آگاهی یابید.
معرفی بنا
این کلیسا یکی از مراکز معروف فرهنگی و دینی ارمنیان محسوب می گردد و در گذشته، علاوه بر اینکه محل عبادت مسیحیان بشمار می آمد، مکانی برای جمع شدن فلاسفه، هنرمندان، دانشمندان و مورخان نیز بود. بعلاوه، در آنجا به تعلیم و تربیت راهبان و کشیشان مسیحی نیز پرداخته میشد. بد نیست به این موضوع اشاره کنیم که کلیسای سنت استپانوس در جلفا را با لقب یکی از مراکز خوشنویسی ارمنی نیز می شناسند. نام این کلیسا به همراه قره کلیسا و زور زور در فهرست یونسکو بچشم می خورد و ثبت آن در سال 1386 صورت گرفته است.
معماری کلیسا
سنت استپانوس در درون وانگ بوده و از بارو، 5 پشت استوانه ای و سنگی و هفت برج نگهبانی تشکیل شده است. بعلاوه، گنبدی حجاری شده دارد که بر استوانه ای نهاده شد. در دیوار غربی بارو، دروازه ورودی وجود دارد و در طاق جناغی و پایه های اطراف آن، حجاری های ظریفی بچشم می خورند که بسیار زیبا هستند. در قسمت بیرونی دیوارهای کلیسا، نقش هایی از مصلوب شدن مسیح و سنگسار شدن استپانوس مقدس دیده می شوند.
کلیسای سنت استپانوس در کجا واقع شده است؟
برای رفتن به این کلیسا، ابتدا باید در ساعت کار کلیسای سنت استپانوس به محله ای به نام صومعه سرخ یا قزل وانگ بروید. کلیسای سنت استپانوس با جمهوری آذربایجان فاصله چندان زیادی ندارد و در منطقه آزاد ارس واقع شد.
بخش های مختلف کلیسا
روی ایوان طبقه وصل شده به دیوار جنوبی، برجی به نام برج ناقوس بوده که گنبدی هشت ضلعی دارد و بر روی هر ستون، استوانه ای با سرستون های بی مثال برپا شده است. نقوش مختلفی بر طاق این برج دیده می شوند؛ از تصویر فرشتگان با چهار بال گرفته تا تصویر سر گاو و چند طاووس و کبوتر. نمازخانه بوعوس پطرس بخش دیگری از کلیسا بوده که از طریق دیوار از تالار مجزا شد و متشکل از تالار اجتماعات و محل غسل تعمید است. نمازخانه اصلی کلیسا ابعاد 16 در 21 متر دارد و بر روی در ورودی آن، منبت کاری های متعلق به دوران قاجار بچشم می خورند. در سر در این بخش از کلیسا، تزئینات مختلفی همانند حجاری پایه ها، زنجیرهای کنار مقرنس کاری ها و طاق نماها مشاهده می شوند.
علت نامگذاری کلیسا
نام انگلیسی برگرفته شده از کلمه یونانی stephanos است که در آیین مسیحیت آن را به عنوان نمادی از حد کمال می شناسند. استفان سنت استپانوس یکی از حواریون عیسی مسیح بود که در سال 36 میلادی به شهادت رسید و از اولین شهدای آیین مسیحیت بشمار می رود. به همین علت، در بیشتر نقاط دنیا کلیساهایی با نامش وجود دارند و همگی به احترام او ساخته شده اند.
دیر کلیسای سنت استپانوس
در کنار کلیسا و در محوطه آن، یک دیر بوده که در طبقه بالایی آن اتاق هایی وجود دارند که در گذشته، محل استراحت زائران و مسافران بشمار می آمدند. طبقه پایین هم به عنوان اصطبل چارپایان مورد استفاده قرار می گرفت. سبک معماری دیر با کلیسا فرق دارد و در داخل و خارج دیر شما می توانید سنگ نوشته هایی را به زبان ارمنی مشاهده کنید که حاوی اطلاعاتی در خصوص معماری و قدمت کلیسای سنت استپانوس هستند.
ساعات بازدید از کلیسا
امکان بازدید از کلیسا هر روز از ساعت 9 صبح تا 19 وجود دارد. در فصل زمستان به علت موقعیت خاص کلیسا و شرایط آب و هوایی، تا ساعت 17 بازدید از آن امکانپذیر است.
موزه کلیسای سنت استپانوس
این موزه شامل دو بخش جانبی و اصلی است و بخشی از تاریخ را روایت می نماید. در بخش جانبی این موزه شما می توانید تصاویر و ماکت های سنگی از کلیساهای تاریخی ارامنه را مشاهده کنید. در بخش اصلی نیز مجموعه ای از مکاتبات کلیساها و کتیبه ها بچشم می آیند.
داخل کلیسا
محراب، نمازخانه و ایوان سه بخش فضای درونی کلیسا بوده و نمازخانه در زیر گنبد اصلی است. در داخل کلیسا، سه نمازگاه سنگی بچشم می خورند که بر زیبایی های بنا افزوده اند. تصاویری بی مثال در گوشه های مقرنس و طاق گنبد نیز از دیگر تزئینات داخل کلیسا بوده که به نوعی، یادآور نقاشی های مذهبی هستند.
منبع: همگردی